Burgemeester John Jorritsma over Corona en Eindhoven

Vervolgens zouden wij graag zijn visie hebben op de huidige situatie in Eindhoven rondom het huidige Corona Crisis. “

“De impact van deze coronacrisis is enorm. In Brabant hadden we de twijfelachtige eer om de eerste corona-patiënt te hebben. Iedereen keek naar Brabant. Met mijn collega’s Theo Weterings en Jack Mikkers, respectievelijk voorzitter van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant en Veiligheidsregio Brabant-Noord, hebben we meteen de koppen bij elkaar gestoken en begin maart maatregelen voor heel Brabant afgekondigd, zoals het sluiten van de horeca en het afgelasten van evenementen. Met pijn in het hart. Maar het was noodzakelijk om het virus in te dammen. De IC-afdelingen in Brabantse ziekenhuizen kregen meer corona-patiënten dan ze op termijn aankonden.” Op 12 maart kondigde het kabinet dezelfde maatregelen af voor heel Nederland.

“Naast alle zorgen om de gezondheid van mensen, waar het natuurlijk om begonnen is, zijn er natuurlijk ook zorgen om de economische impact die dit heeft voor onze stad en de Brainport Regio . We zijn een regio die bekend staat om zijn high tech, om zijn dynamiek. De laatste jaren ging het hier ontzettend goed. Maar ook wij zijn kwetsbaar. Toch zie je bij de high tech bedrijven wel vertrouwen in de toekomst. Die is denk ik ook terecht, want er zal behoefte blijven aan technologische gezondheidsoplossingen, digitalisering en duurzame mobiliteit. Maar aan die grote bedrijven hangt natuurlijk een hele keten van bedrijven en hoe dieper je in die keten komt, hoe meer de last wordt ervaren. Om nog maar te zwijgen van de kleinere ondernemers in de verzorging, de retail en de horeca, die in één keer hun klandizie zagen kelderen. Dat is pijnlijk. Het is niet voor niks dat wij in Eindhoven als gemeente, bovenop de landelijke (financiële) ondersteuningsmaatregelen, ook extra hulp bieden aan ondernemers. Zij kunnen bij het ondernemersloket terecht. Zorgen om onze start-ups zijn er ook. Voor de innovatie in onze regio zijn die ontzettend belangrijk. Maar omdat ze vaak nog geen omzet draaien, vielen ze voor veel regelingen buiten de boot. Daar hebben we nu een regionaal noodfonds voor opgezet met verschillende partijen.”

“Maar wat precies de economische effecten zullen zijn, ik weet het niet. Ik kan niet in een glazen bol kijken. We worden niet alleen in Eindhoven, of in Brabant geraakt. De hele wereld wordt gereset, als het ware. Gelukkig is er ook een enorme financiële impuls vanuit het Rijk om elkaar de winter door te helpen: dat gaat in totaal toch om 200 miljard euro! Ik weet wel één ding: als er één stad en regio is die zich aan de haren omhoog kan trekken dan is het onze Brainportregio wel. Dat hebben we al verschillende keren laten zien. De afgelopen periode hebben we ook zulke mooie initiatieven gezien van saamhorigheid: van bedrijven die laptops hebben verzameld voor kinderen die thuis les moesten krijgen maar geen beschikking hadden tot een pc, tot een geweldige samenwerking tussen bedrijven als Demcon en VDL ETG die in drie weken een productielijn voor beademingsapparatuur uit de grond wisten te stampen. En als wij in onze regio met dezelfde focus en samenwerking aan de slag blijven, heb ik vertrouwen dat het uiteindelijk goed komt.”

Ziet hij als voorzitter van de Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost grote onderlinge verschillen tussen de verschillende gemeenten?

“De samenwerking binnen onze regio is in deze tijden hartverwarmend. Bij mijn collega-bestuurders voel ik grote betrokkenheid en bereidheid om mee te denken. Natuurlijk is er een verschil hoe maatregelen uitwerken voor een kleinere gemeente of in een grote stad als Eindhoven. En ook wat het betekent om die maatregelen te handhaven in de binnenstad van Eindhoven of in het buitengebied. Binnen de mogelijkheden die er zijn in de Noodverordening proberen we daar rekening mee te houden. Maar de belangrijkste maatregelen zoals: houd anderhalve meter afstand en vermijd drukte, gelden natuurlijk overal. Alleen samen krijgen we corona eronder!”

In een van uw toespraken die ik bijwoonde, refereerde u, burgemeester Jorritsma, aan het feit dat er steeds meer internationals naar onze regio komen en dat u het van het grootste belang vindt dat de oorspronkelijke en nieuwe Eindhovenaren goed met elkaar omgaan en ook in elkaar opgaan. Graag uw visie hoe Eindhoven daaraan werkt en welke knelpunten er zijn.

“Ook nu, of misschien zelfs juíst nu, is de verbinding tussen alle Eindhovenaren is belangrijk. Dan gaat het om verbinding tussen de in Eindhoven geboren en getogen inwoner en de Eindhovenaar die zo moedig is om ver van het thuisland een nieuwe toekomst op te bouwen, met daarbij een aantal niet te onderschatten uitdagingen. In essentie gaat het erom hoe wij als stad een ‘gevoel van thuis’ kunnen creëren, en daarmee kunnen bijdragen aan de universele behoeften van “ erbij horen” en “ertoe doen”.

Als wij op deze manier een voor ieder prettig en toegankelijk leefklimaat creëren heeft dat een aantal effecten. Met de aandacht voor het bevorderen van wederzijds begrip en de bijdrage van de internationals aan onze stad draag je bij aan sociale cohesie. Een andere gewenst effect is dat het thuisgevoel dat de international ervaart leidt tot een langer verblijf in de regio en daarmee tot behoud van het talent waar onze economie zo’n behoefte aan heeft. Zeker om ook in deze periode en daarna sterk te blijven.

In de corona-tijd proberen we ervoor te zorgen dat ook de internationals goed op de hoogte blijven van alle corona-ontwikkelingen. Daarvoor hebben we met een aantal partijen een zogenaamd ‘coronaportaal’ opgericht. Niet alleen wat betreft de maatregelen en de financiële ondersteuning maar ook voor sociale initiatieven bedoeld om eenzaamheid tegen te gaan.

Voor de langere termijn werken we al sinds 2016 gericht aan dat gewenste leefklimaat via het zogenaamde Living In programma. Uitgangspunt daarvan is dat migratie een ‘familiebesluit’ is en dat ons antwoord als ontvangende stad dus ook gericht moet zijn op die familie. We richten ons dus ook op de partner en eventuele kinderen. Die moeten zich hier ook thuis voelen. Dat bepaalt namelijk voor een groot deel of mensen die hier komen werken bij bedrijven hier – en die we hard nodig hebben – zich ook willen binden aan onze stad.

We werken hierin nadrukkelijk met de internationals samen. Dat leidt tot een dagelijkse intensieve samenwerking en dat voorbeeld wordt in de regio steeds meer nagevolgd. Het zorgen voor een goede eerste indruk, het verbeteren van de (Engelstalige) toegankelijkheid van voorzieningen en het bevorderen van het leren van de Nederlandse taal, zijn essentieel om als international de echte aansluiting met die andere Eindhovenaar tot stand te brengen.

Belangrijk aandachtspunt in het programma is het met alle stakeholders scheppen van een zogenaamd ‘inclusief ecosysteem’, waarin elk talent kan landen. Daar bedoelen we dan een samenwerking mee tussen bedrijven, overheden en kennisinstellingen mee die ervoor zorgt dat het ook voor nieuwe Eindhovenaren prettig is om in onze regio te wonen, te werken en te ontspannen.  Zo is er veel aandacht voor professionele integratie van de hoogopgeleide echtgenoten, echtgenotes of partners (spouses). Daarvan heeft ongeveer 60 procent een niet-technische achtergrond. We spannen ons in om ook hun talent in te zetten voor Eindhoven door deze mensen te koppelen aan het nog vooral Nederlandse MKB. Datzelfde MKB ondersteunen we door ze te begeleiden bij het aannemen van internationaal talent. Simpelweg omdat dit ervoor zorgt dat we alle talent voor onze stad kunnen behouden.

We proberen er ook voor te zorgen, dat internationale studenten na hun studie in Eindhoven of omgeving blijven. Voor universiteiten is dit onderwerp tamelijk nieuw en langzaam maar zeker wordt het belang van integratie van internationale studenten erkend en wordt creatief gekeken naar wat die integratie bevordert.

Knelpunten zijn er ook natuurlijk.

Het scheppen van een inclusief ecosysteem waarin elke international kan landen is een lange termijn onderwerp. Voor veel mensen is internationalisering nog een ‘ver van mijn bed- show’. Daardoor kunnen nieuwe Eindhovenaren niet altijd op evenveel inlevingsvermogen of begrip rekenen. Nog te veel internationale families worden, nadat één van de twee partners voor de eerste keer bij een bedrijf in onze regio is aangenomen, aan hun lot overgelaten. Met het living in programma proberen werkgevers en partijen in de stad duidelijk te maken wat de uitdagingen van internationals zijn. Door bijvoorbeeld een spouse haar verhaal te laten vertellen bij een werkgever, gaan werkgevers snappen dat ze als bedrijf meer kunnen doen voor hun (internationale) personeel dan ze deden. Dat eigenaarschap is wat we zoeken, dat staat voor die inclusieve mindset en de bereidheid om tot actie over te gaan.

Voor nieuwe Eindhovenaren is het ook een uitdaging om binnen te komen in een Nederlandse vriendenkring. Wij Nederlanders hanteren een vrij strikte scheiding tussen werk en privé en de gemiddelde werknemer voelt geen behoefte om zijn internationale collega in het weekend toe te laten. We zien hierin gelukkig wel een verschuiving plaatsvinden, steeds meer Nederlanders ontwikkelen een meer internationale mindset.      

Sinds de opening in 2012 van The Hub hebben we met LICHT op Eindhoven en later met HOWDO vaak aandacht besteed aan activiteiten van de Hub en ook samen activiteiten ontwikkeld, zoals b.v. de presentatie van een nieuwe editie van HOWDO. Hoewel The Hub, zich graag profileerde als "de internationale huiskamer van Eindhoven" heeft vooral de "born-and-raised Eindhovenaar nooit echt de weg naar The Hub weten te vinden. Zijn er plannen voor een doorstart c.q. revival en zo ja, welke partijen zijn daarbij betrokken. Gezien de intentie van Eindhoven (zie vorige vraag) is het voor de stad Eindhoven o.i. essentieel om een ontmoetingspunt te hebben waar oorspronkelijke en nieuwe Eindhovenaren elkaar ontmoeten, maar vooral met elkaar samenwerken. 

Het wegvallen van The Hub brengt een soort van nieuwe energie tot stand. Veel partijen in de stad erkennen het belang van een huiskamer waar alle Eindhovenaren elkaar kunnen ontmoeten. Op dit moment wordt geïnventariseerd wat die plannen zijn en hoe die wellicht tot uitvoering kunnen worden gebracht. Zoals het er nu naar uitziet gaat het om plannen verbonden aan de herontwikkeling van het VDMA terrein en om initiatieven die elders in de stad het thuisgevoel van internationals willen versterken.

Met HOWDO hebben we een bepaalde visie hoe, in samenwerking met andere partijen zoals Holland Expat Center, Eindhoven News, International Creative Women e.d. er een solide nieuwe huiskamer zou kunnen ontstaan. Cruciaal daarin is natuurlijk de situatie rondom de locatie. Tot wanneer is die op de huidige locatie gegarandeerd en wat gebeurt daarna? Als er op dit moment ontwikkelingen zijn rondom The Hub dan zouden wij graag daarover geïnformeerd worden.

Het ziet ernaar uit dat de locatie van de oude Hub nog ongeveer 1 tot 1,5 jaar kan worden gebruikt. Op en op welke wijze er tijdens de herontwikkeling activiteiten op het VDMA terrein gaan plaatsvinden hangt af van de ambitie om het terrein ook gedurende de herontwikkeling te activeren en de fasering van het project.

Foto’s: Pieter Goudsmits, Zwaan Fotografie